Các Thủ Tục Pháp Lý để Xây Dựng Trạm Sạc Ô tô Điện tại Việt Nam

Thủ Tục Pháp Lý để Xây Dựng Trạm Sạc Ô tô Điện tại Việt Nam

Để xây dựng và vận hành một trạm sạc ô tô điện một cách hợp pháp và an toàn tại Việt Nam, chủ đầu tư cần tuân thủ một quy trình chặt chẽ bao gồm các thủ tục hành chính, quy định kỹ thuật và đặc biệt là các yêu cầu về phòng cháy chữa cháy (PCCC) cho từng loại hình. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết.

1. Thủ Tục Pháp Lý Chung cho Mọi Loại Hình Trạm Sạc

Trước khi đi sâu vào các yêu cầu đặc thù, bạn phải hoàn tất các thủ tục cơ bản áp dụng cho mọi dự án xây dựng trạm sạc.

Giấy phép đầu tư và kinh doanh:
- Thành lập doanh nghiệp/hộ kinh doanh: Đăng ký kinh doanh tại Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố để có tư cách pháp nhân hoạt động.
- Nghiên cứu thị trường và lập dự án: Lập dự án khả thi, trong đó nêu rõ mục tiêu, quy mô, địa điểm, và phương án kinh doanh.
Thủ tục về quy hoạch và xây dựng:
- Xin chấp thuận địa điểm: Liên hệ Sở Xây dựng hoặc Ủy ban nhân dân cấp quận/huyện để xin phép về địa điểm và mục đích sử dụng đất.
- Xin Giấy phép xây dựng: Nộp hồ sơ xin cấp phép tại Sở Xây dựng. Hồ sơ bao gồm đơn xin, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, và đặc biệt là bản vẽ thiết kế kỹ thuật có kèm theo giải pháp về PCCC.
Thủ tục với Điện lực:
- Xin cấp điện: Lập hồ sơ và nộp tại công ty điện lực địa phương (thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN). Hồ sơ cần nêu rõ công suất dự kiến, sơ đồ đấu nối và các thông số kỹ thuật.
- Khảo sát và đấu nối: Công ty điện lực sẽ cử cán bộ đến khảo sát, thẩm định và đưa ra phương án đấu nối an toàn.
- Hợp đồng mua bán điện: Ký hợp đồng mua bán điện với mục đích kinh doanh, áp dụng biểu giá điện thương mại hiện hành.
Thủ tục với Sở Công Thương: Mặc dù chưa có quy định riêng biệt về “Giấy phép kinh doanh trạm sạc”, nhưng Sở Công Thương là cơ quan quản lý nhà nước về năng lượng. Các dự án trạm sạc quy mô lớn có thể phải báo cáo với Sở Công Thương để phục vụ công tác quy hoạch và quản lý chung.

2. Các Quy Định Về An Toàn PCCC cho Từng Loại Hình Trạm Sạc

Đây là phần quan trọng nhất, nơi các quy định được áp dụng tùy thuộc vào vị trí và môi trường hoạt động của trạm sạc.

A. Trạm Sạc Ngoài Trời (Tại Bãi Đỗ Xe)

Yêu cầu về PCCC: Dù đặt ngoài trời, trạm sạc vẫn được coi là công trình có nguy cơ cháy nổ cao do hệ thống điện và pin lithium-ion. Vì vậy, việc thẩm duyệt thiết kế PCCC là bắt buộc. Hồ sơ thiết kế phải được trình nộp cho Cục/Phòng Cảnh sát PCCC và Cứu nạn, Cứu hộ để được phê duyệt.
Khoảng cách an toàn: Vị trí đặt trạm sạc phải tuân thủ các quy định về khoảng cách an toàn cháy nổ theo Quy chuẩn QCVN 06:2022/BXD và các tiêu chuẩn liên quan. Cần đảm bảo khoảng cách an toàn với các công trình lân cận, đường giao thông, và các vật liệu dễ cháy.
Hệ thống PCCC:
- Thiết bị chữa cháy tại chỗ: Trang bị đầy đủ bình chữa cháy xách tay (ưu tiên loại bột ABC hoặc CO2) tại mỗi trụ sạc, có biển báo và hướng dẫn sử dụng rõ ràng.
- Hệ thống ngắt điện khẩn cấp: Phải có nút nhấn khẩn cấp để ngắt toàn bộ nguồn điện đến trạm sạc ngay lập tức khi xảy ra sự cố.
An toàn kết cấu: Trụ sạc phải được thiết kế và lắp đặt vững chắc, có khả năng chống thấm nước, chống bụi, và chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

B. Trạm Sạc tại Hầm Chung Cư

Đây là loại hình có nguy cơ cháy nổ cao và phức tạp nhất do không gian kín, thiếu thông thoáng và có nhiều phương tiện đỗ gần nhau.

Thẩm duyệt thiết kế PCCC: Yêu cầu nghiêm ngặt nhất. Thiết kế PCCC phải được thẩm duyệt bởi Cảnh sát PCCC. Hồ sơ phải tính toán đến các yếu tố như hệ thống thông gió, thoát khói và khả năng lan truyền đám cháy trong không gian hầm.
Tích hợp hệ thống PCCC:
- Hệ thống báo cháy: Phải được tích hợp vào hệ thống báo cháy tự động chung của tòa nhà để khi có sự cố tại khu vực sạc, chuông báo động toàn tòa nhà sẽ được kích hoạt.
- Hệ thống chữa cháy: Khu vực sạc phải được trang bị hệ thống chữa cháy tự động (thường là sprinkler) và các bình chữa cháy phù hợp.
Hệ thống thông gió: Bắt buộc phải có hệ thống thông gió và hút khói riêng cho khu vực sạc. Hệ thống này có nhiệm vụ hút khói và các chất độc hại phát sinh từ đám cháy, tránh lây lan trong hầm.
Vị trí lắp đặt: Trụ sạc phải được đặt tại các vị trí đã được phê duyệt, tránh gần lối thoát hiểm, thang máy, và các khu vực có nguy cơ cháy nổ cao. Cần có các biện pháp bảo vệ vật lý như cọc chắn để tránh va chạm.

C. Trạm Sạc tại Cây Xăng

Đây là loại hình có rủi ro cao nhất do môi trường chứa xăng, dầu và hơi dễ cháy. Các quy định PCCC áp dụng cực kỳ khắt khe.

Phân vùng nguy hiểm: Toàn bộ khu vực cây xăng được xếp vào vùng nguy hiểm cháy nổ. Do đó, tất cả các thiết bị điện và trụ sạc phải là loại chống cháy nổ (Ex-proof).
Khoảng cách an toàn: Trụ sạc phải được đặt cách xa các cột bơm xăng, bể chứa nhiên liệu, và các khu vực dễ cháy khác theo quy định của TCVN 4513:1988 (Công trình công nghiệp – Yêu cầu an toàn cháy nổ) và các quy định của ngành xăng dầu.
Hệ thống PCCC:
- Tích hợp với hệ thống chung: Trạm sạc phải được tích hợp vào hệ thống PCCC chung của cây xăng, bao gồm hệ thống báo cháy, chữa cháy, và nút ngắt điện tổng.
- Quy trình vận hành: Việc vận hành phải được thực hiện bởi nhân viên có chuyên môn và đã được đào tạo về an toàn cháy nổ. Cần có quy trình xử lý sự cố rõ ràng và dễ tiếp cận.